Vloggen in de kerk: do’s en dont’s voor kerkelijke filmpjes en video online

Vandaag was ik, samen met andere social media experts, bij de Raad van Kerken in Amersfoort. Onderwerp van de energieke brainstormmiddag was: Vloggen in de kerk. In dit artikel alle do’s en don’ts hoe je als kerk video kunt gebruiken. 

Wat is vloggen? Wat kan een kerk met video?

Kort gezegd is vloggen een videodagboek. Zoals bloggen een online geschreven dagboek is. Dagelijks kan, maar hoeft niet. Zolang het maar een bepaalde vrij hoge frequentie heeft. (Een (1) vlog per jaar zou ik geen vlog willen noemen 😊). Vloggen is daarmee is anders dan video’s maken. Meer persoonlijk, meer vanuit jezelf. In deze blog haal ik vloggen en video maken een beetje door elkaar, omdat je wel snapt wat ik bedoel.

Eerst een voorbeeld misschien? Bekijk de samenvatting van vloggende dominee Otto Grevink over de brainstormmiddag.
(Ik zit met hem te geinen dat ik niet in beeld wil)

Waarom vloggen in de kerk?

Vloggen is hip en happening. Waarom? Beelden hebben meer zeggingskracht, zijn vaak makkelijker te ‘verteren’ en een belangrijke social mediatrend is dat steeds meer mensen ‘verbeeldend’ werken. Ook bieden platformen als Instagram, Facebook, YouTube, Snapchat, Vimeo veel mogelijkheden om met video te werken.
Bovendien, geeft dit artikel aan, hebben vloggers vaak meer invloed dan kerkelijke jeugdleiders.

Wat heb je nodig om kerkelijke video te maken?

De gereedschapkist om een kerkvideo te maken ziet er eenvoudig uit:

• Een smartphone of ipad met camera
• Ingebouwde microfoon, en op termijn externe microfoon
• Eenvoudige montagesoftware, vaak al op je smartphone aanwezig
• Social media-accounts om je video te delen

Als je wat verder gevorderd bent, kun je deze set uitbreiden met:

• Een selfie stick
• Een groene muur (‘green screen’) voor binnenopname
• Goede belichting, duurdere microfoons, evt. windkapjes
• Een plan van aanpak (bijv. een script).
• Een vlog camera zoals een Canon Powershot of Panasonic Lumix

Welke tips zijn er voor kerken die met kerkvideo aan de slag willen gaan?

Er werden veel tips en aandachtspunten gedeeld vandaag. Video werkt het beste als je:

• Goede, leesbare en wervende introductietekst over je filmpje
  Zodat mensen weten wat er komt, wat ze in het filmpje kunnen verwachten.
• Raak je bezoekers in de buik (emotie) en niet in het hoofd (ratio).
  Mensen reageren als ze zich geraakt weten, dan komen ze in beweging en kunnen reageren (liken, reactie plaatsen, zelf een filmpje maken)
• Gebruik altijd ondertitels
  Want mensen willen nog wel eens geluidloos filmpjes kijken (op het werk, of in een stiltecoupe in de trein)
• Wees jezelf en maak een vlog/video persoonlijk
  Authentiek dus. Zeker als je langer vlogt, is een gimmick niet vol te houden. Mensen prikken er snel door heen als je niet jezelf bent
• Let op je achtergrond
  Denk na wat er in beeld komt. En hoe dat beeld overkomt: een straatvlog, een dashcamvlog in de auto, een lege-kerkbanken-vlog of een huiselijke vlog met een kamerplant op de achtergrond roepen uiteenlopende emoties op. Wees je daarvan bewust.
• Relateer de lengte van een video aan de relevantie voor de doelgroep
  Kort werkt goed, maar als de boodschap 10 minuten duurt, dan blijven je mensen geboeid – Dit voorbeeld gaf Jeroen voor t Hekke bij filmpjes voor jongeren.
• Monteer indien nodig ‘hard’
  (kijk naar dit filmpje van Jeroen voor ’t Hekke en je ziet de harde overgangen. Dit is anno 2017 heel gebruikelijk)

• Deel je leven
  Laat zien wat je zelf beleeft, en hoe. En vertel je persoonlijke mening erover.
• Doe het alleen als het medium je past.
  Heb je niets met video, ga het dan niet proberen. Het komt over dat het medium je niet past, zoals een te grote broek als je net bent afgevallen. Niet doen.
• Alles is te leren. Begin gewoon ergens. Houd vol.
  Als je leergierig en nieuwsgierig bent, is vloggen en kerkelijke video’s maken echt niet moeilijk. Begin ook gewoon. Dooddoener maar heel waar: als je niets maakt, ben je niet in beeld. En als je besluit te beginnen, houd dan vol. Wees geen one-hit wonder, maar zet door: je zult zien dat je schare fans dan ‘als vanzelf’ groeit. Zeker als je een eigen stijl ontwikkeld.
  Vind het ook niet erg als je filmpjes van 1 jaar geleden gebrekkig zijn zodra je ervaren bent. Dat is een natuurlijke leercurve.
• Benut het conversatiepotentieel.
  Bedenk dat het leuk is om 100 views te halen. Maar richt je niet alleen op de aantallen. Wat is beter: 10.000 views en geen response, of 10 kijkers die in gesprek met je gaan over je inspiratie. Social media gaat niet over zenden, maar over conversatie en interactie.
• Kies je eigen stijl
  Een reclamevideo heeft een ander doel en andere stijl dan een persoonlijke vlog. Bedenk wat de stijl is waarin je wilt ‘acteren’ (serieus, met humor, vooruitstrevend, gelikt). Geen van de stijlen is fout. Probeer een stijl te vinden die je doelgroep aanspreekt.
• Laat je inspireren door Stuk TV, Enzo Knol of vloggende dominees.
• Zorg voor een trailer voor je YouTube-kanaal
• Een trailer is een korte introvideo waar je vertelt wat je op je kanaal aan video deelt.

Dit zijn veel tips die iedereen inbracht en zeker niet alleen van mij zijn..

Hoe verspreid je je filmpjes?

Er zijn veel distributiekanalen. Denk daarbij: ga waar de mensen zijn (die je wilt bereiken). Jongeren zijn niet zo van Facebook, om maar iets te noemen. Ontdek waar ze zitten en ga daarheen.

Kanalen zijn bijvoorbeeld:

• YouTube
  Veruit nummer 1. Grote voordeel: YouTube is eigendom van Google dus je video’s worden automatisch in Google opgenomen. Nadeel: er worden miljoenen filmpjes geupload, dus je kunt verdwijnen als een druppel in de oceaan. Ander nadeel: Facebook heeft een hekel aan concurrent Google, dus YouTube-filmpjes zullen in de algoritmen van Facebook niet vrolijk worden behandeld. Op Facebook kun je dus beter Facebook Live of eigen uploads gebruiken. (eigen video eerst).
• Vimeo
  Heeft een uitstekende professionele reputatie. Voordeel: players kunnen worden gepersonaliseerd, privacysettings zijn dik op orde. Nadeel: er zitten kosten aan als je teveel views krijgt.
• Metacafe
  Wat specialistisch misschien, vooral voor jonge mannen die van games, sport, muziek en film houden. Sterke community die de video’s reviewen. In sommige gevallen wordt Metacafe beter bekeken dan YouTube.
• Instagram
  Voordeel: snel online, je kunt makkelijk filters, onderschriften en locaties toevoegen. Nadeel: max. 60 seconden.

Meer kijkers voor vloggende kerken

Als je eenmaal bent begonnen, wil je kijkers. Het uploaden is zo gepiept, en dan begint je marketing: zorgen dat je kerkvideo goed aankomt. Deel je video via je eigen kanalen (owned media): je website, je elektronische nieuwsbrief, je Facebook, enzovoorts. Attendeer ook anderen die geïnteresseerd kunnen zijn en tag de mensen die in je video voorkomen. Als ze er goed op staan, gaan ze je video delen.
Met goede content krijg je meer volgers. Dat gaat niet van de ene dag op de andere, maar dat hoeft ook niet. Zie de eerdere tip: liever 100 relevante kijkers die ook reageren, dan 10.000 kijkers die niets doen. Bevorder daarom interactie in je video, door kijkers te vertellen wat ze kunnen doen (‘abonneer je op mijn kanaal’, klik hier voor nog meer video’s, ‘laat je reactie achter’).

 

Wil je beter leren vloggen? Dan is de Workshop Online Vieren en Vloggen voor jou. Kijk hier voor meer informatie.

 

 

 

 

Beleid vormen: twee benaderingen

Grofweg zijn er twee benaderingen die je kunt volgen als je video wilt gebruiken in de kerk. Dat is grassroots en planmatig werken. Ook hier: geen van beide is fout: kies degene die bij je past en waar je het meeste effect en plezier bij verwacht voor je kerkvideo.

Grassroot werken met vloggen heel goed. Je pakt je camera en gaan met die banaan. Learning-by-doing. Je leert het medium verkennen, het is laagdrempelig en als het mis gaat, is het niet heel erg (je kunt dat natuurlijk voorkomen door iemand anders het filmpje te bekijken, of je eigen filmpje te bekijken: als je zelf afhaakt voor het einde van je opname, weet je dat het niet goed zit).
Vaak gaat grassroots filmen ervan uit dat je door je doelgroep wordt gevonden. Je ‘crowd’ vormt zich om je heen omdat ze je beeldcontent interessant vinden.

Een tweede benadering is meer beleidsmatig. Dan werk je een plan uit waarin je kerkelijke video’s een plaats geeft naast je andere kanalen. Bij voorkeur stel je je doelen, je bepaalt je doelgroepen, bijvoorbeeld via persona’s en de balans tussen bridging (buitengroepen benaderen) en bonding (gemeenschapsopbouw), en je werkt met een marketingplan en/of een contentkalender. Je zorgt dus voor een goede bedding van je kanalen waarbij je middelen en kanalen goed op elkaar afstemt,

Kanalen voor je kerkvlog of kerkvideo zijn:

• YouTube, Vimeo, Instagram Stories, SnapChat, Twitch
• De kerkwebsite
• Sociale mediakanalen als Facebook, Twitter, LinkedIn, Pinterest
• Het kerkenblad, flyers
• Mondelinge kanalen, als groepsgesprekken, vergaderingen, rondleidingen, preken

Middelen zijn:

• De organisatie: wie is waar verantwoordelijk voor, en wie voert uit
• Het budget: hoeveel geld is er voor de inzet van mensen en contentproductie
  Als ezelsbruggetje kun je het acroniem DAKMAD onthouden: Doelgroepen, Aanbod, Kanalen, Middelen, Activiteiten en Doelstellingen,

 

Sowieso kun je mij benaderen als je in je parochie of gemeente ondersteuning wilt bij de strategie of uitvoering van online communicatie. Van het ontwikkelen van communicatieplannen, het maken van contentkalender, advies over je ‘communicatiehuis’  of praktisch het bouwen of optimaliseren van je nieuwe kerkwebsite, je vindbaarheid op Google (SEO), of je sociale mediakanalen.  

Video is van grote waarde

Maak er in ieder geval geen sluitpost van. Online communicatie, en in het bijzonder vloggen in de kerk, kan van grote waarde zijn.

Bijvoorbeeld:

• om nieuwe mensen in aanraking te brengen met het evangelie
• om je geloofsgemeenschap te voeden en te versterken
• om het beeld van je kerk te actualiseren (en daarmee de houding positiever te maken)

Om maar enkele doelstelllingen te noemen.

In mijn gesprekken met vele gemeenten en parochies in het land merk ik dat deze twee benaderingen (grassroots versus beleidsmatig) best ingewikkeld zijn. En dat klopt: door de toename van het aantal communicatiekanalen, communicatie-apparaten en democratisering (iedereen is zijn eigen tv-station) is het lastig om nieuwe media in te passen in het communicatiebeleid (of dat nu strategisch, tactisch of operationeel is).

Enerzijds biedt het de mogelijkheid om structureel aan online communicatie te werken.
Anderzijds kunnen de mogelijkheden verlammend werken. Kunnen we het allemaal wel behapstukken? Laat je niet ontmoedigen, en richt je op kansen, hoe klein je groep of je budget ook is.

Terug naar de Raad van Kerken

Onder leiding van Klaas van der Kamp en Teun-Jan Tabak was het doel van de middag om tips en tops te verzamelen voor het inzetten van kerkelijke filmpjes. Vloggen in de kerk biedt vele mogelijkheden, mits je goed met het kanaal weet om te gaan.

Terecht dat de Raad van Kerken het onderwerp op de agenda zet, zowel voor de plaatselijke kerken als kerkelijke leiders. Videomarketing is in opkomst, waarbij vloggen – als verbijzondering van video’s – een opmerkzaam fenomeen is.

Ik ben blij dat ik bij de middag aanwezig mocht zijn. Ik heb nieuwe mensen leren kennen, die ontzettend goed bezig zijn. Ik heb hopelijk een steentje kunnen bijdragen en hoop dat de Raad van Kerken de uitkomsten van deze dag via haar kanalen goed weet te verspreiden. Van bestuurders tot lokale kerken. Chapeau voor Klaas van der Kamp en Teun-Jan Tabak.

Tot slot.. Wie waren aanwezig bij deze ‘kerkvideospecial’?

Het gesprek werd gevoerd met ds. Otto Grevink (Mijn Kerk), ds. Janneke Nijboer (Mijn Kerk), Jeroen voor ’t Hekke (stichting Stronglife), Eline Hoogenboom (Huis van Belle), Marina Kapteyn (ZZP’er), Hannie Luiten (communicatie-ouderling Oosterbeek-Wolfheze), Burret Olde (PKN), Nico Oussoren, Leon Rasser (koopvaardijpredikant), Wout Schonewille (IT kanjer) en Jan Willen van der Straten (ZZP’er), naast Teun-Jan Tabak (ZZP’er, vrijwilliger bij de Raad van Kerken) en Klaas van der Kamp (secretaris) vanuit de Raad van Kerken.